☘️ شاید پذیرش آن کمی سخت باشد: در حالی که در الگوبرداری مدل توسعه ایران، کارشناسان زیادی تاکنون مدلهای توسعه کشورهایی نظیر ژاپن، کرهجنوبی، مالزی و ترکیه را بررسی، تحلیل و پیشنهاد نمودهاند، اما توسعه ایران در بسیاری از ابعاد بسیار شبیه به مدل توسعه روسیه (البته اگر روسیه را دارای مدلی بدانیم!) بوده است.
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
۱- به دلیل وجود ذخایر غنی نفت و گاز و انواع مواد معدنی، بخش اعظم درآمدهای ارزی هر دو کشور (حدود ۵۰%) حاصل از درآمدهای نفتی است:
◀️ از مجموع ۹۵ میلیارد دلار درآمد ارزی ایران (بدون تحریمها)، ۵۰ میلیارد دلار متعلق به درآمدهای نفتی بوده است.
◀️ از مجموع ۴۴۰ میلیارد درآمد صادراتی روسیه بالغ بر ۲۱۰ میلیارد دلار درآمدهای نفتی میباشد.
◀️ بخشی از این درآمدهای نفتی در هر دو کشور در توسعه صنایع سنگین نظیر سیمان، سنگ آهن، فولاد، آلومینیوم، پتروشیمی و پالایشگاه سرمایهگذاری شده که صدالبته سرمایهگذاری درستی بوده است.
۲- اما با وجود دسترسی به درآمدهای کلان نفتی، ایران و روسیه هیچکدام در صنایعی نظیر الکترونیکز، مخابرات، خودروسازی، کشتیسازی، حمل و نقل هوایی، و یا خدمات مالی سرمایهگذاری صادرات محور نداشتهاند.
۳- در بعد ساخت و تولید بعنوان مثال، هر دو کشور با وجود دارا بودن صنعت خودروسازی با قدمت بیش از ۵ دهه، هیچگاه تبدیل به یک خودروساز جهانی نشدهاند و جالب اینکه شریک استراتژیک خودروسازی هر دوی این کشورها، فرانسه است!
۴- در کنار اینها، شباهت بسیار مهم ایران با روسیه در آن است که ایران در چند دهه گذشته مشابه «روسیه دوران جنگ سرد»، توسعه اقتصادی را قربانی توسعه صنایع موشکی و هستهای نموده است:
◀️برآورد میزان خسارات ناشی از تحریمهای انرژی هستهای بر کاهش درآمدهای نفتی ایران در بازه سالهای ۲۰۱۲ تا انتهای ۲۰۱۹ بالغ بر ۲۲۰ میلیارد دلار است.
۵- به لحاظ تفکرات سیاسی، هر دوی این کشورها برای چندین دهه بدنبال مقابله با نفوذ آمریکا و تفکرات سرمایهداری آمریکایی بودهاند، هرچند نوع رویکرد آنها در مبارزه با استعمارگری ایالات متحده درست در نقطه مقابل هم قرار دارد: رویکرد_تعامل روسیه در مقابل #رویکرد_تقابل ایران:
◀️ روسیه در عین مبارزه و ایستادگی در برابر کاپیتالیسم آمریکایی در طی مدتی بالغ بر ۷۰ سال، هیچگاه راه گفتگو و مذاکره را بین دو کشور مسدود نکرده است.
◀️ همچنین روسیه روابط تجاری سنگینی نیز با ایالات متحده برقرار نموده: در سال ۲۰۱۸ حجم تجارت کالا و خدمات بین دو کشور روسیه و ایالات متحده بالغ بر ۳۵ میلیارد دلار بود.
۶- در بعد راهبرد #توسعه_منطقهای و روابط با همسایگان، رویکرد ایران بشدت مشابه عملکرد روسیه میباشد، یعنی بیشتر از آنکه نفوذ منطقهای دو کشور بر همسایگان مبتنی بر زیرساختها و تعاملات اقتصادی باشد، مبتنی بر نفوذ سیاسی و محوریت نظامی بوده است…
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
✍️اینکه چرا تفکرات توسعهای ایران تا این حد شبیه به روسیه است، شاید مسئلهای اتفاقی باشد، شاید نه! اما با در نظر گرفتن جایگاه اقتصادی و محبوبیت جهانی روسیه، این کشور مسلما مدل مناسبی برای توسعه ایران نخواهد بود 🤔
☘️ اما به هر ترتیب، حالا ایران در آستانه ورود به #سده_پانزدهم و آغاز سال ۱۴۰۰، میتواند با نگاهی هوشمندانه و مبتنی بر منافع ملی با بهرهگیری از ظرفیت نخبگان ایرانی در داخل و خارج از کشور و استفاده از مشاوران خبره بینالمللی، مدل توسعه اختصاصی خود را طراحی، و یا طرحی نو دراندازد …